દુનિયામાં વાગ્યો ‘મેડ ઇન ઇન્ડિયા’નો ડંકો, ભારતમાંથી સૌથી વધુ નિકાસ થતી પ્રોડક્ટ બની સ્માર્ટફોનમ, પેટ્રોલિયમ અને હીરા પણ પાછળ રહી ગયા
સ્માર્ટફોન નિકાસના સંદર્ભમાં ભારતના આંકડા ચોંકાવનારા છે. નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૫ (નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૪-૨૦૨૫) માં ભારતમાંથી ૨૪.૧૪ અબજ ડોલરના સ્માર્ટફોનની નિકાસ કરવામાં આવી હતી. આ ગયા વર્ષની ૧૫.૫૭ અબજ ડોલરની નિકાસ કરતાં ૫૫ ટકા વધુ છે. તાજેતરમાં જાહેર કરાયેલા સરકારી ડેટા અનુસાર, આમાંથી મોટાભાગના સ્માર્ટફોન યુએસ, નેધરલેન્ડ, ઇટાલી, જાપાન અને ચેક રિપબ્લિકમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા.
આટલી બધી નિકાસ ફક્ત અમેરિકામાં જ થતી હતી
નાણાકીય વર્ષ 2024-2025માં, ભારતે ફક્ત અમેરિકામાં $10.6 બિલિયનના સ્માર્ટફોનની નિકાસ કરી હતી. આ એક વર્ષ પહેલા અમેરિકામાં નિકાસ કરાયેલા $5.57 બિલિયનના સ્માર્ટફોન કરતા બમણા છે. ભારતમાંથી સ્માર્ટફોનની નિકાસ પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો અને હીરાની નિકાસ કરતાં વધી ગઈ છે. આનો અર્થ એ થયો કે ભારત હવે પેટ્રોકેમિકલ્સ અને હીરા કરતાં વધુ સ્માર્ટફોન નિકાસ કરે છે.
અમેરિકા ઉપરાંત, નેધરલેન્ડ્સે ગયા નાણાકીય વર્ષમાં ભારતમાંથી $2.2 બિલિયનના આઇફોન આયાત કર્યા હતા. તેવી જ રીતે, ૧.૨૬ અબજ ડોલરના સ્માર્ટફોન ઇટાલી અને ૧.૧૭ અબજ ડોલરના ચેક રિપબ્લિક મોકલવામાં આવ્યા હતા. ટોક્યોમાં સ્માર્ટફોન નિકાસ પણ નાણાકીય વર્ષ 22-23 માં માત્ર $120 મિલિયનથી વધીને FY25 માં $520 મિલિયન થવાની ધારણા છે.
સરકારના પ્રયાસો રંગ લાવ્યા
ઉત્પાદન-લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ (PLI) યોજના સહિત સરકારી પ્રયાસોને કારણે છેલ્લા બે નાણાકીય વર્ષોમાં સ્માર્ટફોન નિકાસમાં વધારો થયો છે. દેશમાં ઘણા સ્માર્ટફોન યુનિટ પણ ખુલ્યા છે. આના કારણે, આ ક્ષેત્રમાં ભારતની સપ્લાય ચેઇન મજબૂત થઈ રહી છે અને વધુ રોકાણ આકર્ષિત થઈ રહ્યું છે. આઇફોન બનાવતી એપલ જેવી મોટી કંપનીઓ પણ તેમનો ઉત્પાદન આધાર ચીનથી ભારતમાં ખસેડી રહી છે. આનાથી ભારતમાં સ્માર્ટફોન ઉત્પાદન કેન્દ્ર તરીકે વિશ્વાસ વધ્યો છે, તેમ છતાં ઉત્પાદન ખર્ચમાં 5-8 ટકાનો વધારો થયો છે.
