માનવીઓ માટે ગરમીનું મોજું કેટલું જોખમી છે? તેનાથી બચવાના ઉપાયો આ રહ્યા.
આપણા શરીરનું સામાન્ય તાપમાન ૩૭°C હોય છે, પરંતુ ઉનાળામાં તાપમાન ૪૦-૪૫ ડિગ્રી સુધી પહોંચી જાય છે. જ્યારે આપણે તીવ્ર સૂર્યપ્રકાશ કે ગરમ પવનમાં બહાર જઈએ છીએ, ત્યારે આસપાસનું વાતાવરણ શરીરનું તાપમાન વધારે છે.
આ વખતે ફેબ્રુઆરીમાં જ હવામાન વિભાગે હીટવેવ અંગે ચેતવણી જારી કરી છે. IMD એ પોતાની પ્રેસ રિલીઝમાં ઉત્તર કેરળની સાથે કોંકણ-ગોવાના વિવિધ ભાગોમાં ગરમીની આગાહી કરી છે. લોકોને ગરમીના મોજા અંગે સાવધાની રાખવા કહેવામાં આવ્યું છે.
ગરમીના મોજાને લૂ અને ગરમ પવનો તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ખતરનાક છે. જ્યારે મેદાની વિસ્તારોમાં મહત્તમ તાપમાન 40 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચે છે અને પહાડી વિસ્તારોમાં તે 30 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચે છે, ત્યારે ગરમીનું મોજું શરૂ થાય છે. 47 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચતા તાપમાનને ખતરનાક હીટવેવ ગણવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે ગરમીનું મોજું મનુષ્યો માટે કેટલું ખતરનાક છે, જેના કારણે આટલી ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે. આનાથી બચવાના કયા રસ્તા છે?
ડોક્ટરોના મતે, આપણા શરીરનું સામાન્ય તાપમાન 37°C હોય છે, પરંતુ ઉનાળામાં તાપમાન 40-45 ડિગ્રી સુધી પહોંચી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે આપણે તેજસ્વી સૂર્યપ્રકાશ અથવા ગરમ પવનમાં બહાર જઈએ છીએ, ત્યારે આસપાસનું વાતાવરણ શરીરનું તાપમાન વધારે છે. જ્યારે આપણા શરીરનું સામાન્ય તાપમાન ૩૭ ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ થઈ જાય છે, ત્યારે તેને હીટ સ્ટ્રોક કહેવામાં આવે છે.
હીટ સ્ટ્રોકના લક્ષણો શું છે: ચક્કર આવવા, ગભરાટ, ઉલટી, ઝાડા, માથાનો દુખાવો, નબળાઇ, પરસેવો ન આવવો, શરીર લાલ થઈ જવું, સ્નાયુઓમાં દુખાવો
ગરમીના સ્ટ્રોકના કિસ્સામાં શું કરવું:
૧. ઠંડી અથવા છાંયડાવાળી જગ્યાએ સૂઈ જાઓ.
2. તમે બરફ લગાવી શકો છો.
૩. શરીર પર ઠંડા પાણીમાં પલાળેલો ટુવાલ મૂકો.
૪. તેને નારંગી, લીંબુ અથવા મીઠા ચૂનોનો રસ આપો.
ગરમીથી બચવા માટે શું કરવું:
૧. ઉનાળામાં બપોરે ૧૨ થી ૩ વાગ્યા સુધી તડકામાં બહાર જવાનું ટાળો.
૨. શક્ય તેટલું વધુ પાણી પીવો. તરસ ન લાગે તો પણ પાણી પીવો.
૩. હળવા રંગના ઢીલા અને સુતરાઉ કપડાં પહેરવાનો પ્રયાસ કરો.
૪. જો તમે તડકામાં બહાર જાઓ છો, તો ચશ્મા, છત્રી, ટોપી, જૂતા અથવા ચંપલ સાથે રાખો.
૫. મુસાફરી કરતી વખતે હંમેશા પાણી સાથે રાખો.
૬. ચા, કોફી અને દારૂ ન પીવો. આ શરીરને ડિહાઇડ્રેટ કરે છે.
૭. વધારે પ્રોટીન અને વાસી ખોરાક ન ખાઓ.
૮. લસ્સી, લીંબુ પાણી, છાશ અને ઓઆરએસ પીવો.
9. પંખા, કુલર કે એસીની સામે બેસો, જેથી શરીર ગરમ ન થાય.
૧૦. જો કોઈ સમસ્યા થાય તો તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.
