હોલિકા દહનના રસપ્રદ તથ્યો: દેશના આ સ્થળોએ હોળીકા દહન કરવામાં આવતું નથી, અહીં કેટલીક અલગ માન્યતાઓ છે

આવા કેટલાક સ્થળોમાં મધ્યપ્રદેશનું હાથખોહ ગામ, ઉત્તરપ્રદેશનું બરસી ગામ અને રાજસ્થાનના કેટલાક વિસ્તારોનો સમાવેશ થાય છે, જ્યાં અલગ અલગ માન્યતાઓને કારણે સદીઓથી હોલિકા દહન કરવામાં આવતું નથી. આમાંના કેટલાક સ્થળોએ, દેવીના શ્રાપનો ભય છે, જ્યારે અન્ય સ્થળોએ, ભગવાન શિવ સાથે સંબંધિત કેટલીક પૌરાણિક કથાઓને આ પાછળનું કારણ માનવામાં આવે છે.

મધ્યપ્રદેશના સાગર જિલ્લામાં હોલિકા દહન થતું નથી.

જ્યારે આખો દેશ હોળીની ઉજવણી કરી રહ્યો છે, ત્યારે મધ્યપ્રદેશમાં સાગર નામનો એક જિલ્લો છે જ્યાં એક ગામમાં હોળીકા દહન પર પ્રતિબંધ છે. મધ્યપ્રદેશના હાથખોહ નામના આ ગામમાં, છેલ્લા 400 વર્ષથી હોલિકા દહન કરવામાં આવતું નથી, કારણ કે અહીંના લોકો તેને દેવીના શ્રાપ સાથે જોડે છે. ગામના રહેવાસીઓના જણાવ્યા મુજબ, ગામના ગાઢ જંગલમાં ઝારખંડન માતાનું એક પ્રાચીન મંદિર આવેલું છે.

એવું માનવામાં આવે છે કે દેવી માતા પોતે અહીં પ્રગટ થયા હતા અને જંગલની મધ્યમાં તેમની એક નાની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવામાં આવી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સ્થળે હોલિકા માતાની પ્રતિમા સ્થાપિત છે અને ઘણા વર્ષો પહેલા જ્યારે આ ગામમાં હોલિકા દહન કરવામાં આવ્યું હતું, ત્યારે તે સમયે હોલિકા દહનના પ્રયાસમાં ગામમાં એક મોટી આગ લાગી હતી અને તે આગ આસપાસના વિસ્તારને લપેટમાં લઈ ગઈ હતી. ત્યાંના સ્થાનિક લોકોએ તેને માતા દેવીનો ક્રોધ માન્યો અને તરત જ મંદિરમાં આશરો લીધો. ત્યાં પહોંચીને, તેણે ઝારખંડન માતાની માફી માંગી અને પ્રતિજ્ઞા લીધી કે તે ગામમાં ફરી ક્યારેય હોલિકાનું દહન નહીં કરે. ત્યારથી આજ સુધી, આ ગામમાં હોલિકા દહન કરવામાં આવતું નથી.

સહારનપુર જિલ્લાના બરસી ગામમાં હોલિકા દહન કરવામાં આવતી નથી.

જ્યારે દેશભરમાં હોલિકા દહનનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે, ત્યારે ઉત્તર પ્રદેશના સહારનપુર જિલ્લાના બરસી ગામમાં આ વિધિ કરવામાં આવતી નથી. આ પરંપરા આ સ્થળે ઘણા વર્ષોથી ચાલી આવે છે અને તેની સાથે ઘણી ધાર્મિક માન્યતાઓ જોડાયેલી છે. બરસી ગામના લોકો માને છે કે જો અહીં હોલિકા દહન કરવામાં આવે તો ભગવાન શિવના પગ બળી જશે, તેથી આ વિધિ ન કરવી એ દરેકના હિતમાં છે. જોકે, આજે પણ ગામની મહિલાઓ હોળીના એક દિવસ પહેલા નજીકના ટિકરોલ ગામમાં જાય છે અને હોલિકા દહન કરે છે.

બરસી ગામમાં એક પ્રાચીન શિવ મંદિર આવેલું છે, જે મહાભારત કાળનું હોવાનું કહેવાય છે. આ મંદિર આ અનોખી માન્યતા સાથે ઊંડો જોડાયેલું છે. એવું કહેવાય છે કે આ મંદિર કૌરવો અને પાંડવો દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ કોઈ કારણોસર ભીમે પોતાની ગદાથી મંદિરના પ્રવેશદ્વારની દિશા પૂર્વથી પશ્ચિમ તરફ બદલી નાખી. આ ઘટના પછી ગામલોકોનું માનવું છે કે જો અહીં હોલિકાને બાળવામાં આવે તો ભગવાન શિવના પગને નુકસાન થશે.

રાજસ્થાનના ભીલવાડામાં હોલિકા દહન થતું નથી

સામાન્ય રીતે, લોકો હોળીકા દહન કરીને ખૂબ જ ધામધૂમથી આ તહેવાર ઉજવે છે . પરંતુ રાજસ્થાનના એક ગામમાં છેલ્લા 70 વર્ષથી હોલિકા દહન થયું નથી. ભીલવાડા જિલ્લાના હરણી ગામમાં હોળી એક અનોખી પરંપરા સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ ગામમાં ચાંદીની હોળી ઉજવવાની પરંપરા છે. હકીકતમાં, 70 વર્ષ પહેલાં, હોલિકા દહન સમયે આ ગામમાં આગ લાગી હતી, જેના કારણે ઘણા પરિવારોમાં સંઘર્ષ થયો હતો. જે બાદ ગામના લોકોએ નક્કી કર્યું કે આ દિવસ પછી આ ગામમાં ક્યારેય હોલિકા દહન નહીં થાય. તે સમયથી હોળીકા ન બાળવાની પરંપરા શરૂ થઈ અને આજે પણ ચાલુ છે.

છત્તીસગઢના ગોંડપંડ્રી ગામમાં હોલિકા દહન થતું નથી

છત્તીસગઢના દુર્ગ જિલ્લાનું ગોંડપંડ્રી ગામ એક એવો વિસ્તાર છે જ્યાં સદીઓથી હોલિકા દહન થયું નથી. આ સ્થળ વિશે એવી માન્યતા છે કે ઘણા વર્ષો પહેલા, હોલિકા દહનના દિવસે, એક યુવાનને જીવતો સળગાવી દેવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો અને ત્યારથી, ગામમાં હોલિકા દહન ન ઉજવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. તે નિર્ણયને કારણે, આ સ્થળે હોલિકા ન બાળવાની પ્રથા આજે પણ ચાલુ છે.

આ કારણોસર એરચ જિલ્લામાં હોલિકા દહન થતું નથી

ઝાંસી નજીક એરચ નામનું એક નગર આવેલું છે, જેને હિરણ્યકશ્યપનું સ્થાન માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ ગામમાં હોલિકા પ્રહલાદને ખોળામાં લઈને સળગતી ચિતામાં બેઠી હતી. આ સ્થળે હોલિકાને દેવી તરીકે પૂજવામાં આવે છે અને ત્યાં હોલિકાનું દહન કરવાની મનાઈ છે. માન્યતા અનુસાર, આજે પણ એરાચમાં જે અગ્નિકુંડમાં હોલિકાની ચિતા સળગાવવામાં આવી હતી તે હાજર છે.