જો વડનું ઝાડ ન હોય તો પૂજા કેવી રીતે કરવી? આ રીતે તમે ઉપવાસના સંપૂર્ણ લાભ મેળવી શકો છો
વડ સાવિત્રી વ્રત જેઠ મહિનાના અમાસના દિવસે મનાવવામાં આવે છે અને પરિણીત સ્ત્રીઓ માટે તેનું વિશેષ મહત્વ છે. આ વ્રત પાછળની માન્યતા એવી છે કે સાવિત્રીને વડના ઝાડ નીચે તેના પતિ સત્યવાનનું જીવન પાછું મળ્યું હતું, તેથી આ દિવસે વડના ઝાડની પૂજા કરવામાં આવે છે અને પતિના લાંબા આયુષ્ય અને સુખી દામ્પત્ય જીવનની કામના કરવામાં આવે છે. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે વડના ઝાડમાં બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશ ત્રણેય દેવતાઓ રહે છે, જે તેના ધાર્મિક મહત્વને વધુ વધારે છે.
જોકે, ઘણી વખત એવું બને છે કે જ્યાં સ્ત્રીઓ રહે છે ત્યાં વડનું ઝાડ ઉપલબ્ધ હોતું નથી. આવી સ્થિતિમાં પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે પૂજા કેવી રીતે કરવી જોઈએ. વાસ્તવમાં, આ વ્રત શ્રદ્ધા અને ભક્તિનું પ્રતીક છે, તેથી જો વડનું ઝાડ નજીકમાં ન હોય તો પણ, ઉપવાસની ભાવનામાં કોઈ ઘટાડો થતો નથી. સાચી ભાવનાઓ અને મનની શ્રદ્ધા સાથે લેવાયેલો સંકલ્પ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ચાલો જાણીએ કે તમે વડના ઝાડ વિના વડ સાવિત્રીની પૂજા કેવી રીતે કરી શકો છો.
વડના ઝાડની માટી ઘરે લાવો અને તેની પૂજા કરો.
જો તમારી નજીક કોઈ વડનું ઝાડ ન હોય, તો ઉપવાસના એક દિવસ પહેલા, આવી જગ્યાએ જાઓ અને વડના ઝાડની થોડી માટી ઘરે લાવો. આ માટીને સ્વચ્છ જગ્યાએ મૂકો અને તેના પર સાવિત્રી, સત્યવાન અને યમરાજની નાની મૂર્તિઓ અથવા ચિત્રો મૂકો. તે સ્થળને પૂજા સ્થળ માનો અને પૂર્ણ ભક્તિભાવથી તેની પૂજા કરો. માટીનું આ પ્રતીકાત્મક સ્વરૂપ વડના ઝાડની હાજરી જેવું જ માનવામાં આવે છે. જ્યારે લાગણી સાચી હોય છે, ત્યારે પ્રતીક પણ પૂજાય તેવું બની જાય છે.
વડના ઝાડની એક ડાળી લાવો અને તેને કુંડામાં મૂકો.
જો તમને આખું ઝાડ ન મળે પણ ક્યાંકથી વડના ઝાડની ફળ આપતી ડાળી મળી જાય, તો તે પણ એક સારો વિકલ્પ છે. તે ડાળીને કુંડાની માટીમાં વાવો અને વ્રતના દિવસે તેને વડના વૃક્ષનું પ્રતીક માનીને તેની પૂજા કરો. આવી સ્થિતિમાં, તમે એક જ ડાળીની આસપાસ પૂજાના તમામ પરંપરાગત વિધિઓ કરી શકો છો, જેમ કે દોરો બાંધવો, વાર્તા સાંભળવી, પરિક્રમા કરવી વગેરે.
તુલસીના છોડ પાસે બેસીને પૂજા કરો
જો વડનું ઝાડ, તેની ડાળી કે માટી ઉપલબ્ધ ન હોય, તો બીજો પવિત્ર વિકલ્પ તુલસીનો છોડ છે. હિન્દુ ધર્મમાં તુલસીને ખૂબ જ પૂજનીય માનવામાં આવે છે અને તે ઘરમાં જ ઉપલબ્ધ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, તમે તુલસી પાસે બેસીને ભક્તિભાવથી અને પદ્ધતિ અનુસાર વ્રતની પૂજા કરી શકો છો. ત્યાં તમારે ઉપવાસની વાર્તા સાંભળવી જોઈએ, ઉપવાસની ભાવનાને આત્મસાત કરવી જોઈએ અને તમારા હૃદયમાં સંકલ્પ લેવો જોઈએ. આ સ્વરૂપમાં પણ ઉપવાસ પૂર્ણ માનવામાં આવે છે.
લાગણી અને વિશ્વાસ સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે
એ સમજવું મહત્વપૂર્ણ છે કે કોઈપણ પૂજામાં, તમારી ભક્તિ અને લાગણીઓ સ્થળ કે સામગ્રી કરતાં વધુ મહત્વપૂર્ણ હોય છે. જો તમે સાચા હૃદય અને શ્રદ્ધાથી ઉપવાસ કરો છો, તો વડના ઝાડની શારીરિક ગેરહાજરી તમારા પુણ્ય કે લાભમાં કોઈ ઘટાડો કરતી નથી. સાવિત્રીએ પોતાના દૃઢ નિશ્ચય અને ભક્તિથી યમરાજને પણ નમન કરાવ્યા હતા. જો તમે પણ એ જ ભાવનાથી ઉપવાસ કરશો તો તેના પરિણામો પણ એટલા જ ફળદાયી રહેશે.
